حفاري آبشار

چاه جانشيني در مواقعي كه امكان بهره برداري از چاه قبلي وجود نداشته باشد حفاري مي شود. براي مثال، فاري چاه جانشيني در مجاورت چاهي كه به دليل جاماندگي ابزار حفاري حفاري چاه عميق در آن متوقف شده باشد انجام ميشود.(Development Well) چاه توسعه اي پس از حفاري چاههاي اكتشافي و توصيفي و ضمن تاييد ذخيره داراي قابليت اقتصادي مخزن ذخيره، حفاري چاه عميق اقدام به حفر چاههاي توسعه اي مي شود. استخراج نفت و گاز از مخزن بطور عمده از طريق چاه هاي توسعه اي صورت مي گيرد.امروزه در صنعت نفت، صنعت حفاري از بالاترين درجه اهميت برخوردار است و ملاك قدرت شركت هاي نفتي حفر مي شوند.حفاري دوراني در اين روش حفاري، از مته هاي متنوعي حفاري چاه عميق استفاده مي شود. مته ها با حركت چرخشي روي سنگ باعث خرد شدن و ساييده شدن آن مي شوند و انرژي لازم براي به چرخش در آوردن مته و لوله با كمك سيستم دوراني تامين مي گردد. از مهمترين عواملي كه موجب افزايش سرعت حفاري مي شود گل حفاري است كه در عمليات حفاري همانند خون در بدن انسان عمل ميكند بدين صورت كه به هنگام چرخش مته از نازل هاي(سوراخ) موجود بر روي مته حفاري چاه عميق خارج شده و را با بهره مندي از خاصيت حفاري چاه عميق حمل به سطح زمين انتقال ميدهد كه اين عمل باعث (Cutting) كنده هاي حفاري افزايش سرعت حفاري شده و از قفل شدن مته در چاه جلوگيري مي كند. امروزه تقريبا در حفاري چاه عميق همه جاي دنيا براي حفر چاه هاي نفتي يا گازي از سيستم حفاري دوراني استفاده مي شود.

قبل از نصب لوله ها ، تراشيدن جدارچاه حفاري چاه عميق به كمك مته صيقلي يا خار پشتي بسيار حائز اهميت است .اين كار بايد سريعا و درست قبل از نصب لوله ها و شن افزودني يعني گراول پكينگ انجام شود . هر گونه تاخير ممكن است موجب ريزش جدار چاه گردد. البته ميتوان پس از برداشت لايه كك از سطح جدار چاه تا زمان نصب لوله ها وحفاري چاه عمل گراول پكينگ از گل هيد روليز بويژه با افزايش اسيد آن را از بين برد.

وزن مخصوص يك عامل اساسي است . حفاري چاه عميق يك گل غليظ،صعود كاتينگ ها را از ته چاه تسهيل مي نمايد.همچنين فشار آب آرتيزينگ را در يك لايه تحت فشار متعادل مي كند و مي توان بدون ايجاد مشكلات ناشي از فوران آب ،كار حفاري را دنبال نمود. ويسكوزيته گلي كه خيلي ويسكوز باشد پمپ كردنش مشكل مي شود يك گل خيلي مايع خطر حفاري چاه تجزيه شدن و از دست دادن مشخصات سخت شدن آن در جداره چاه وچود دارد .تيكسو تروپي ، خاصيتي است كه گل در حالت آرامش به ورت ژل و هنگامي كه تكان داده مي شود به حالت مايع در مي آيد.

ماده اساسي اين گل يكي از انواع رس است كه نام آن ازفور بنتون محلي در آمريكا كه آنرا كشف كرده اندگرفته شده است و سنگ رسي با وزن حفاري چاه عميق مخصوص6/2 و سختي نزديك به سختي گائولن دارد.خيلي ظريف و ابعاد ذرات آن كوچكتر از ميكرون است.در برابر آب هيدراته مي شود و در حضور حجمي از آب با تشكيل ماده ويسكوز يا توده ژلاتيني تحت عنوان ژل شناخته مي شود.با آب مخلوط كلوئيدي مي دهد.تغييرات حجم ناشي هيدراتاسيون قابل ملاحظه است و حجم آن 12تا15و گاهي 25تا30 برابر بزرگتر مي گردد.تنها يك گرم حفاري چاه از بنتونيت پخش شده در آب سطحي در حد 4تا5 مترمربع را مي پوشاند.براي تطابق مخلوط بنتونيت و آب با زمين يا فشار لايه آبدار تحت فشار يك يا چند ماده ديگر به آن اضافه مي كنند.

مدار طي شده توسط گل در حفاري دوراني به شرح زير است : -رانش گل از حوضچه هاي گل تا سر تزريق كه در راس خط سوند قرار دارد. حفاري چاه عميق جريان از بالا به پايين درون تمام طول خط سوند تا مته. جريان از پايين به بالا در فضاي حلقوي بين ساقه و زمين (در جريان معكوس گل از فضاي حلقوي پايين رفته و از طريق خط سوند بالا مي آيد).-جريان در كانالهاي رسوبگذاري تا مخازن . اگر مقتضي باشد گذر از الك جهت جمع آوري كاتينگ ها. حفاري چاه مكش از مخازن به وسيله پمپ .-سخت كردن جداره چاه .-بالا آوردن كاتينگ ها از ته چاه به سطح زمين .-لغزنده و سرد كردن مته حفاري .

در حفاري دوراني ، گل حفاري مي تواند بهترين يا بدترين عامل باشد. از آن جهت بهترين است.زيرا تا كنون كسي منكر محاسن آن نشده است . حفاري چاه عميق بدترين است زيرا اگر به اندازه كافي درباره نقش ، تركيب ، وضعيت و كاربرد آن تعليم نديده باشيم مي تواند خسارت بسيار مهم و خطرناك فراهم نمايد.(درگيري خط سوند)گاهي موجب از دست دادن چاه و يا لااقل منتهي به اتلاف وقت قالب ملاحظه اي مي گردد. علاوه بر اين اگر كك (رسوبات نگهدارنده جدار چاه) حفاري چاه خيلي ضخيم و خيلي چسبنده باشد جريان آب از لايه آبدار را مي توان به طور محسوس كم يا تعيين آن را مشكل نمايد.